Φθηνότερο έως 54% το ταξίδι με πλοίο για οικογένειες σε σύγκριση με το αεροπλάνο (πίνακας)

 Η τουριστική περίοδος του 2025 βρίσκει την ακτοπλοΐα να επανέρχεται στο προσκήνιο, όχι απλώς ως συμπληρωματική επιλογή μετακίνησης, αλλά ως κύρια. Η εικόνα της πρώτης δεκαήμερης καταγραφής του Ιουλίου καταδεικνύει σημαντική αύξηση επιβατικής και οχηματικής κίνησης προς τα νησιά του Αιγαίου, με τα βασικά λιμάνια της Αττικής να καταγράφουν άνοδο σχεδόν 12% σε σχέση με πέρυσι.

Συνολικά, 325.768 επιβάτες επιβιβάστηκαν από Πειραιά, Ραφήνα και Λαύριο από 1 έως 10 Ιουλίου, έναντι 290.944 το αντίστοιχο διάστημα του 2024. Οι αριθμοί αυτοί υποδηλώνουν μια σαφή αλλαγή κατεύθυνσης, μετά από ένα πτωτικό εξάμηνο, όπου η ακτοπλοΐα φάνηκε να δοκιμάζεται. Ενδεικτικά, το λιμάνι του Πειραιά σημείωσε αύξηση 10,91% στους επιβάτες, ενώ στον Αργοσαρωνικό, η αύξηση αγγίζει το 19,6%.

Οι ακτοπλοϊκές εταιρείες άρχισαν να εφαρμόζουν πιο εκτεταμένες πολιτικές προσφορών σε διάφορες κατηγορίες ταξιδιωτών που μειώνουν τις τιμές, με στόχο να διευκολύνουν τις μετακινήσεις προς τα ελληνικά νησιά. Οι μειώσεις φτάνουν έως και 32%, κυρίως για οικογένειες και παρέες, σε βασικούς προορισμούς όπως η Πάρος, η Νάξος και η Σύρος. Η κυβέρνηση στηρίζει αυτές τις πρωτοβουλίες ενισχύοντας τον τουρισμό.

Παρά τη συνολική μείωση των δρομολογίων κατά 2,14%, η αύξηση των πληροτήτων δείχνει βελτίωση της αποδοτικότητας των δρομολογίων. Η επιλογή της μείωσης δρομολογίων φαίνεται στρατηγική: λιγότερα δρομολόγια, αλλά με μεγαλύτερη πληρότητα, μειώνουν τα κόστη και αυξάνουν τη λειτουργική βιωσιμότητα.

Ειδικά στο λιμάνι της Ραφήνας, η επιβατική κίνηση αυξήθηκε κατά 4,83%, ενώ τα Ι.Χ. αυξήθηκαν κατά 8,89%, παρά το γεγονός ότι τα δρομολόγια ήταν σχεδόν ίδια με πέρυσι. Αντίστοιχα, στο Λαύριο, καταγράφηκε αύξηση 14,66% στους επιβάτες και 8,14% στα δρομολόγια.

Ο βασικός άξονας που οδηγεί αυτή την αλλαγή είναι οικονομικός. Η διατήρηση των ναύλων σταθερή – παρά τις διεθνείς αυξήσεις καυσίμων – συνδυάστηκε με μείωση 50% των λιμενικών τελών, ενισχύοντας την ελκυστικότητα των θαλάσσιων ταξιδιών. Για οικογένειες ή παρέες, ένα ακτοπλοϊκό πακέτο αποδεικνύεται μέχρι και 40% φθηνότερο από το αντίστοιχο αεροπορικό, όταν συνυπολογιστεί η ενοικίαση οχήματος στον προορισμό.

Οι ακτοπλοϊκές εταιρείες φαίνεται να επενδύουν στην προσβασιμότητα και όχι στην πολυτέλεια – και αυτό βρίσκει ανταπόκριση σε ένα κοινό που, αν και επιθυμεί τις καλοκαιρινές του διακοπές, το κάνει με ρεαλισμό και περιορισμένο προϋπολογισμό.

Ενώ οι αεροπορικές μετακινήσεις προς τα νησιά παραμένουν σημαντικές, το κόστος τους λειτουργεί αποτρεπτικά για μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Η συγκυρία του υψηλού κόστους διαβίωσης, σε συνδυασμό με την ανάγκη για ευελιξία στη μεταφορά οχημάτων, ωθεί ολοένα και περισσότερους στην επιλογή του πλοίου.

Η ακτοπλοΐα, έτσι, δεν κερδίζει απλώς επιβάτες. Κερδίζει έδαφος στον ανταγωνισμό, προβάλλοντας μια στρατηγική πιο προσαρμοσμένη στην κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα της εποχής.

Φθηνότερο έως 54% το ταξίδι με πλοίο για οικογένειες

Έρευνα της ακτοπλοΐας δείχνει ότι κατά μέσο όρο το ταξίδι με πλοίο είναι 42% φθηνότερο από το αεροπλάνο.

Μια πρόσφατη σύγκριση κόστους μεταξύ ακτοπλοϊκών και αεροπορικών εισιτηρίων για οικογένειες (2 ενήλικες και 2 παιδιά με Ι.Χ.) αποκαλύπτει διαφορές στις τιμές, με τα πλοία να προσφέρουν έως και 54% χαμηλότερες τιμές κατά περίσταση.

Τα στοιχεία αφορούν την περίοδο του Πάσχα 2025 (17-22 Απριλίου), όμως, όπως σημειώνουν κύκλοι παρόμοιες ή και μεγαλύτερες διαφορές αναμένονται και το καλοκαίρι. Για το Ι.Χ. αυτοκίνητο υπολογίζεται η ενοικίαση ενός χαμηλών κυβικών. Είναι μία εσωτερική έρευνα που έκαναν στελέχη της ακτοπλοΐας με βάση τις τιμές που αναγράφονται στις ιστοσελίδες εταιρειών. Στον επισυναπτόμενο πίνακα υπάρχουν τιμές για την οικονομική θέση για 4μελή οικογένεια με Ι.Χ. και τιμές με καμπίνα και πάλι για 4μελή οικογένεια με Ι.Χ.

Για παράδειγμα:

Το ταξίδι στη Ρόδο κοστίζει 1.658 ευρώ με αεροπλάνο και ενοικίαση Ι.Χ., ενώ με πλοίο και Ι.Χ. το κόστος πέφτει στα 899 ευρώ, δηλαδή 914 ευρώ λιγότερα (μείωση 50%).

Αντίστοιχα, για την Κρήτη (Ηράκλειο) το συνολικό κόστος με αεροπορικά και Ι.Χ. φτάνει τα 1.198 ευρώ, ενώ το ταξίδι με πλοίο κοστίζει 555 ευρώ, δηλαδή εξοικονόμηση 641 ευρώ (μείωση 54%).

Ακόμη και σε πιο κοντινούς προορισμούς. όπως η Πάρος και η Νάξος, οι διαφορές παραμένουν σημαντικές: 38% και 33% αντίστοιχα.

Η μέση διαφορά κόστους ανάμεσα στα δύο μέσα φτάνει το 42%, σύμφωνα με τη σύγκριση που βασίζεται σε τιμές αεροπορικών εισιτηρίων και ενοικίασης αυτοκινήτου από γνωστές εταιρείες με διάρκεια ενοικίασης 5 ημερών. Αντίστοιχα, το κόστος του πλοίου περιλαμβάνει ακτοπλοϊκά εισιτήρια για δύο ενήλικες, δύο παιδιά και ένα Ι.Χ. αυτοκίνητο.

«Τα στοιχεία αυτά ενισχύουν την άποψη ότι το πλοίο αποτελεί οικονομικότερη επιλογή για τις οικογένειες, ιδιαίτερα όταν ταξιδεύουν με αυτοκίνητο και παραμένουν στον προορισμό για αρκετές μέρες. Με τις αυξημένες τιμές των αεροπορικών και την επιπλέον χρέωση για τις ενοικιάσεις Ι.Χ. το πλοίο επανέρχεται δυναμικά στο προσκήνιο ως το οικογενειακό μέσο μετακίνησης», επισημαίνουν στο «business stories» στελέχη του κλάδου της ακτοπλοΐας.

Κόστος λειτουργίας

Στο μεταξύ, σημαντικές είναι οι διαφοροποιήσεις στα επιμέρους στοιχεία που διαμορφώνουν το κόστος λειτουργίας των ακτοπλοϊκών επιχειρήσεων, όπως προκύπτει από την αναλυτική κατανομή εξόδων. Η μελέτη των στοιχείων αυτών καταδεικνύει ότι ο βασικότερος παράγοντας που επηρεάζει το τελικό κόστος του εισιτηρίου είναι τα καύσιμα και τα λιπαντικά, τα οποία αποτελούν το 44% του συνολικού λειτουργικού κόστους. Πρόκειται για τον σημαντικότερο παράγοντα δαπάνης, γεγονός που καθιστά τις ακτοπλοϊκές εταιρείες ευάλωτες στις διακυμάνσεις των διεθνών τιμών ενέργειας. Ακολουθούν οι δαπάνες για το προσωπικό, οι οποίες αγγίζουν το 21%. Η συνεισφορά αυτή αντανακλά τη σημαντική παρουσία πληρωμάτων και την ανάγκη για διατήρηση υψηλών προδιαγραφών ασφάλειας και εξυπηρέτησης εν πλω. Οι δαπάνες για συντήρηση και επισκευές καταλαμβάνουν το 14% του κόστους, ποσοστό που υπογραμμίζει τη συνεχή ανάγκη για τεχνική αρτιότητα και ασφάλεια των πλοίων. Σημαντικό είναι επίσης το ποσοστό απόσβεσης των πλοίων το οποίο σχετίζεται με το υψηλό κεφαλαιουχικό κόστος αγοράς και ανανέωσης του στόλου.

Αναφορικά με τις λιμενικές δαπάνες, αυτές ανέρχονται στο 4%, αντανακλώντας τα κόστη για προσέγγιση και παραμονή στα λιμάνια. Ακολουθούν οι ασφαλιστικές δαπάνες με ποσοστό 2%, απαραίτητες για την κάλυψη κινδύνων και ατυχημάτων.Συνολικά, τα στοιχεία αυτά σκιαγραφούν το πολυσύνθετο προφίλ του λειτουργικού κόστους στην ακτοπλοΐα, ενώ αναδεικνύουν τη μεγάλη εξάρτηση του κλάδου από το ενεργειακό κόστος. Το γεγονός αυτό ενισχύει τη σημασία της στροφής σε τεχνολογίες που προάγουν την ενεργειακή αποδοτικότητα και τη βιώσιμη ναυσιπλοΐα.

ΦΠΑ

Στην κορυφή της ευρωπαϊκής κατάταξης σε ό,τι αφορά τον ΦΠΑ στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια παραμένει η Ελλάδα, την ώρα που η νησιωτική της γεωμορφολογία και ο τουριστικός χαρακτήρας της απαιτούν δομικά κίνητρα προσβασιμότητας. Παρά το γεγονός ότι η χώρα αντιπροσωπεύει μόλις το 2% του ευρωπαϊκού πληθυσμού, συγκεντρώνει το 18% της συνολικής ακτοπλοϊκής κίνησης στην Ε.Ε., στοιχείο που αναδεικνύει τη στρατηγική σημασία του κλάδου. Ωστόσο, τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια στην Ελλάδα επιβαρύνονται με ΦΠΑ 13% για τους επιβάτες και 24% για τα συνοδευόμενα οχήματα. Οι συντελεστές αυτοί είναι οι υψηλότεροι στην Ε.Ε., με χώρες όπως η Ισπανία και η Φινλανδία να εφαρμόζουν ΦΠΑ 10%, η Σουηδία 6%, η Ιταλία 5%, ενώ σε Μάλτα και Δανία ο ΦΠΑ για τις θαλάσσιες μεταφορές είναι μηδενικός.

Ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ) επανέρχεται με επίσημο αίτημα προς την κυβέρνηση για μείωση των συντελεστών ΦΠΑ τόσο για τα εισιτήρια των επιβατών όσο και για τα συνοδευόμενα Ι.Χ., τονίζοντας την ανάγκη επαναξιολόγησης της φορολογικής πολιτικής στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στρατηγικής για τη βιώσιμη ανάπτυξη της ακτοπλοΐας.

Η αύξηση των τιμών των καυσίμων, που τέθηκε σε ισχύ από την 1η Μαΐου, έχει προκαλέσει νέα πίεση στον κλάδο, ο οποίος -παρά τις δυσκολίες- διατήρησε σταθερά τα ναύλα για τη θερινή περίοδο, απορροφώντας μέρος του κόστους με την ταυτόχρονη εφαρμογή έκπτωσης 50% στα λιμενικά τέλη. Πρόκειται για μια κίνηση που στοχεύει στη διατήρηση της επιβατικής ζήτησης εν όψει του καλοκαιριού και της αναμενόμενης αυξημένης τουριστικής ροής προς τα νησιά. Ωστόσο, όπως έχει επισημάνει κατά καιρούς ο ΣΕΕΝ, οι επιχειρήσεις του κλάδου έχουν περιορισμένο περιθώριο ελιγμών καθώς το λειτουργικό κόστος παραμένει υψηλό και η ανάγκη για εκσυγχρονισμό των στόλων, βελτίωση των υποδομών και προσέλκυση εργατικού δυναμικού εντείνεται.

Ο ΣΕΕΝ ζητά τη μείωση του ΦΠΑ για τους επιβάτες από το 13% σε πιο ανταγωνιστικά επίπεδα, καθώς και την ευθυγράμμιση του ΦΠΑ στα οχήματα με τις πρακτικές άλλων κρατών-μελών της Ε.Ε. Το επιχείρημα ότι το συνοδευόμενο Ι.Χ. δεν συνιστά εμπορευματικό φορτίο, και άρα δεν πρέπει να υπάγεται σε συντελεστή 24%, αποτελεί βασικό στοιχείο του αιτήματος. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του συνδέσμου, μια τέτοια μείωση εκτιμάται ότι θα είχε περιορισμένο δημοσιονομικό αντίκτυπο, ενώ θα μπορούσε να ενισχύσει αισθητά την επιβατική κίνηση, να τονώσει τα έσοδα των εταιρειών και να συμβάλλει στην εσωτερική κινητικότητα, ειδικά για τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και τους κατοίκους απομονωμένων νησιωτικών περιοχών.

ΜΗΝΑΣ ΤΣΑΜΟΠΟΥΛΟΣ

ΠΗΓΗ