Μέρκελ: Η Ελλάδα χρειαζόταν κούρεμα χρέους - Έχασα τη φωνή μου με το τηλεφώνημα Τσίπρα για το δημοψήφισμα

 Κεντρικό θέμα της εκδήλωσης της "Καθημερινής" αποτέλεσε η κρίση της Ελλάδας το 2015, με την πρώην Καγκελάριο, Άνγκελα Μέρκελ, να ρίχνει "φως" στα παρασκήνια, με αφορμή το αυτοβιογραφικό της βιβλίο "Ελευθερία".

"Δεν μπορούσα να φανταστώ ότι θα ζούσαμε τέτοια κρίση”, δήλωσε η Μέρκελ, προσθέτοντας ότι " Στην οικονομική κρίση της Ελλάδας, δεν περίμενα ότι οι Ελληνες εταίροι μου είχαν να αντιμετωπίσουν τέτοιο πρόβλημα. Μου είπαν ότι η Ελλάδα χρειάζεται χρήματα”.

Ερωτηθείσα για το Grexit αφηγήθηκε μία ιστορία από το παρελθόν, κατά την περίοδο Κολ, στην οποία υπήρχε σκεπτικισμός. Το ευρώ είναι ένα κοινό νόμισμα μεν, αλλά είναι κάτι παραπάνω από ένα νόμισμα.

"Η Ελλάδα δεν μπορεί να έχει διακυμάνσεις στις ισοτιμίες έλεγε ο Σόιμπλε, εγώ είπα όχι, είμαστε μία ένωση, έχουμε αναλάβει ευθύνες, δεν πρέπει να κάνουμε πισωγυρίσματα. Το 2011 έπρεπε να κάνουμε ό,τι περνάει από τα χέρια μας. Αν η Ελλάδα δεν έμενε στη ζώνη του ευρώ, θα έπρεπε οι Έλληνες πολίτες να το πουν, όχι εμείς", τόνισε χαρακτηριστικά.

Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στις εντάσεις που η απόφασή της θα έφερνε εντάσεις με τον Σόιμπλε. "Ημουν καθαρή σε αυτό, ότι δεν θέλω το Grexit. Ηξερα ότι αυτή μου η θέση θα δημιουργούσε εντάσεις ανάμεσα σε μένα και τον Σόιμπλε. Γνωρίζοντας ότι ο Σόιμπλε ήθελε εκτός την Ελλάδα, είχα πει ελάτε μαζί μου στις Βρυξέλλες, και τηλεφωνούσα κάθε 2 ώρες στον Σόιμπλε και τον ενημέρωνα".

Επιπλέον, η πρώην καγκελάριος αναφέρθηκε στην πρώτη της συνάντηση με τον Αλέξη Τσίπρα, επισημαίνοντας, μεταξύ άλλων, ότι "η πρώτη μου φορά που συνάντησα τον Τσίπρα δεν ήταν τόσο εντυπωσιακή γιατί τον είδα στις Βρυξέλλες. Μετά συναντηθήκαμε στο Βερολίνο. Ημουν μπροστά στην καγκελαρία και τον περίμενα, κι αντί να έρθει πήγε και είδε κάτι διαδηλωτές πίσω από την καγκελαρία. Ακουσε τη Διεθνή μαζί τους. Εεγώ περίμενα με τους συμβούλους μου και τους φωτογράφους".

"Ηρθαμε κοντά σταδιακά, εγώ ας πούμε είμαι από ένα κόμμα που είναι υπέρ των ιδιωτικοποιήσεων, αυτός είναι από ένα κόμμα που θεωρεί τις ιδιωτικοποιήσεις του διαβόλου. Η τέχνη στην πολιτική είναι, έχεις 2 θέσεις και ξέρεις ότι δεν θα συγκεραστούν πότε, άρα η τέχνη ήταν να διαμορφώσεις μια κοινή θέση. Είναι σημαντικό να ακούς τον άλλο, και θεωρώ σημαντικό ότι ο Τσίπρας ήταν ειλικρινής, δεν προσπάθησε να με παραπλανήσει. Στην πρώτη συνάντηση συμφωνήσαμε για τη διαδικασία, πώς θα κινηθούμε στην πορεία", συμπλήρωσε.

Και συνέχισε λέγοντας ότι "και οι δύο είχαμε τη βούληση να δουλέψουμε πάνω στη δύσκολη υπόθεση, εγώ δεν ήθελα να φύγει η Ελλάδα από το ευρώ, κι αυτός δεν ήθελε μνημόνιο. Ηταν το πιο αιφνιδιαστικό τηλεφώνημα της πολιτικής μου καριέρας η κλήση με την οποία ενημερώθηκα για το δημοψήφισμα", υπογράμμισε.

Ακόμη, αναφερόμενη στη συνάντηση στο συμβούλιο αρχηγών πριν την απόφαση του δημοψηφίσματος, σημείωσε ότι "Και τότε ο Τσίπρας ήταν σιωπηλός, κι έτσι αποφάσισαν να μιλήσουν τηλεφωνικά. Σε αυτή την κλήση την ενημέρωσε για το δημοψήφισμα. Οταν τον ρώτησα ποια θα είναι η σύστασή σας, είπε 'όχι.' Εκεί έχασα τη φωνή μου. Κι ο Ολάντ με ρώτησε: 'Και τώρα;' Αν ήταν 'όχι', είπαμε ότι αυτό σημαίνει έξοδος από το ευρώ, η Ελλάδα δεν συμφώνησε και εμείς είπαμε ότι μια δημοκρατία δεν μπορεί να αποφασίσει για όλους τους άλλους".

Η πρώην καγκελάριος τόνισε ότι οι Έλληνες είναι ένας λαός από τον οποίο θα μπορούσαμε να μάθουμε πολλά.

"Χαίρομαι που στην Ελλάδα έχετε ξεπεράσει την κρίση και προχωράτε", είπε, ωστόσο -αναφερθείσα στην αύξηση του τουρισμού- υπογράμμισε ότι "υπάρχουν νέοι άνθρωποι στις πόλεις που βλέπουν τη ραγδαία άνοδο της βραχυχρόνιας μίσθωσης και σκέφτονται 'με μας τι θα γίνει;' Πρέπει να ανέβουν οι μισθοί", τόνισε χαρακτηριστικά.

Τέλος, ερωτηθείσα 'τι θα λέγατε στον μέσο Ελληνα σήμερα αν τον βρίσκατε στον δρόμο;', απάντησε: "Συγγνώμη δεν θα ζητούσα, παρουσίασα τα κίνητρά μου. Θα έλεγα καταφέραμε πολλά, δεν μπορώ να φανταστώ την Ε.Ε. χωρίς την Ελλάδα".

Πρόσθεσε ότι "με εντυπωσίασε η αντοχή και η ανθεκτικότητα της ελληνικής κοινωνίας στα χρόνια της κρίσης. Αναρωτήθηκα αν οι Γερμανοί θα άντεχαν. Είστε ένας ωραίος και ισχυρός λαός από τον οποίο θα μπορούσαμε να μάθουμε πολλά".

Με αφορμή το προσφυγικό, η κα Μέρκελ αναφέρθηκε στην τρικυμιώδη σχέση της με τον Τούρκο πρόεδρο Ρατζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τις προσπάθειες προσέγγισης, προκειμένου να διαφυλαχθούν τα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης και να αναχαιτισθούν οι διακινητές. Αναφέρθηκε στα ανταλλάγματα που έλαβε η Τουρκία, στην επίσκεψή της στα "ανάκτορα” του Ερντογάν, προσθέτοντας πως "η πολιτική είναι η τέχνη της "ρεαλπολιτίκ”, του πραγματισμού. Μου έχει ασκηθεί κριτική, αλλά πιστεύω έχω κάνει το σωστό”. Όσον αφορά την περιώνυμη selfie με τους πρόσφυγες, τόνισε πως της ζητήθηκε κατά τη διάρκεια επίσκεψής σε ίδρυμα και μόνο αργότερα θεωρήθηκε πως παρακινεί ανθρώπους να έλθουν Γερμανία: "θεωρώ παράλογο να θεωρείται πως κάποιος παρακινείται να διασχίζει τη θάλασσα για να φθάσει στη Γερμανία, λόγω μίας selfie”, τόνισε. Επίσης, αναφέρθηκε στις προσπάθειες παρέμβασεις για την εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών διαφορών.

Η ίδια τόνισε πως η σημερινή γερμανική κυβέρνηση έχει δίκιο στην ανάκληση του ασύλου, για όποιον δεν έχει δικαίωμα παραμονής. Η διαφορά μας έγκειται, δήλωσε πως πρέπει να σκεπτόμαστε ευρωπαϊκά και εάν το εφαρμόζαμε ατομικά στα δικά μας σύνορα η ζώνη Σένγκεν θα υποστεί ζημιά. Είναι σωστό να καταπολεμηθούν οι διακινητές, αλλά χρειάζεται και η διαχείριση του προσφυγικού με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ κλπ. Γιατί, όπως υπενθύμισε, θα πρέπει να διαπιστώσουμε τι καλό έχουν προσφέρει κι αυτοί οι άνθρωποι από τη Συρία κλπ στη Γερμανία και την οικονομία της.

Ενδιαφέρουσα ήταν και η περιγραφή των σχέσεών της με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, το γνωστό επεισόδιο με τον σκύλο του και τις διιστάμενες απόψεις του για το ποιό ήταν το χειρότερο γεγονός στον 20ο αιώνα: το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, όπως διατείνετο ο Πούτιν ή ο Εθνικοσοσιαλισμός που θεωρεί εκείνη. Απέδωσε μάλιστα την κρίση στην Ουκρανία στην άποψη που έχει ο Ρώσος πρόεδρος για τον έλεγχο της χώρας του πάνω σε άλλα γειτονικά κράτη ανατρέχοντας στις προθέσεις για ένταξη της Ουκρανίας και της Γεωργίας στο ΝΑΤΟ, που προκάλεσαν την παρέμβαση της Μόσχας, αν και με διαφορετικούς τρόπους. Εντούτοις, παραδέχθηκε πως υπήρξαν και κράτη, κυρίως του πρώην Ανατολικού Μπλοκ, που επηρέασαν την πορεία της προσέγγισης μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας.

Όπως τόνισε η κα Μέρκελ αυτό όμως δεν μπορεί να διαγράψει την Ρωσία: εμείς δε θέλαμε να πέσει στην αγκαλιά της Κίνας, όμως η εισβολή στην Ουκρανία το 2022, τα ψέμματα για τα γεγονότα στην Κριμαία, αλλά και η κρίση του κορωνοϊού διέκοψαν την όποια προσπάθεια. Η κα Μέρκελ απέδωσε την ενεργειακή πρόσδεση της χώρας της με τη Ρωσία στην προσπάθεια προσεταιρισμού της και συνεργασίας, που διακόπημε με τη σύρραξη και την κοινή απόφαση με τον Τζο Μπάιντεν να μην αποτελέσουν οι αγωγοί Nordstream μοχλό πίεσης.

Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες ήσαν κι οι αναμνήσεις της κας Μέρκελ με τον Ντόναλντ Τραμπ κατά την πρώτη θητεία του και τα επεισόδια με την χειραψία που δεν έγινε, τα οποία τα αποδίδει στον διακαή πόθο του Αμερικανού προέδρου να προκαλεί και μονοπωλεί το ενδιαφέρον. Επίσης, συνέκρινε το πολιτεύεσθαί του με την εμπειρία του στα ακίνητα, όπου θα πρέπει οπωσδήποτε να επιτύχει την καλύτερη συμφωνία, αγνοώντας την ανάγκη του αμοιβαίου συμβιβασμού. Όπως, πρόσθεσε, από την πολιτική, ιδίως με τους δασμούς, που ακολουθεί είναι πιθανόν να μην κερδίσει κανείς. Όπως τόνισε "εμείς οι Ευρωπαίοι δεν θα πρέπει να τρομάξουμε, δεν λέω να διακόψουμε σχέσεις, αλλά η Αμερικανή θα πρέπει να μάθει κι αυτή ποιά είναι η θέση της κι οι δικές μας”. Πάντως θεώρησε πως η αύξηση των αμυντικών δαπανών, τις οποίες είχε απαιτήσει εξάλλου κι ο Ομπάμα, κινείται προς όφελος της ασφάλειας της Ευρώπης. Η ίδια τόνισε πως πρέπει να ξοδέψουμε περισσότερα για άμυνα, όμως παράλληλα κι αντίθετα προς τις ΗΠΑ, πρέπει να προστατεύσουμε και το κοινωνικό κράτος, χωρίς όμως να δημιουργήσουμε χρέη, με ανάπτυξη και καινοτομία. Παράλληλα τόνισε πως αυτό που προσπαθεί να κάνει για την Ουκρανία ή τη Γάζα ο Αμερικανός πρόεδρος είναι δύσκολο, αλλά κάποιος πρέπει να κινηθεί για να υπάρξει λύση.

Η κα Μέρκελ τόνισε πως είναι προβληματική η στάση του αντιπροέδρου Τζ Ντ. Βανς απέναντι στη θέση της Ευρώπης, ενώ στο πρόσωπο του Έλον Μασκ βλέπει το πρόβλημα του ελέγχου της δημοκρατίας από τις tech εταιρείες και τον κίνδυνο που απορρέει από αυτό. Η ίδια τόνισε πως εμείς στην ΕΕ θα πρέπει να κατανοήσουμε πως κανένας δεν μπορεί να κινηθεί μόνος του και πρέπει να είμαστε όλοι ενωμένοι.

Τόνισε πως η μετάβαση στην κανονική ζωή ήταν θαυμάσια, κυρίως επειδή δεν έχασε τις εκλογές. "Σήμερα που βλέπω κάποια σύνοδο κορυφής είμαι ευτυχής που δεν συμμετέχω”, τόνισε υπογραμμίζοντας πως είχε ελεύθερο χρόνιο για να γράψει το βιβλίο της, να αναρωτηθεί για την παλαιότερη ζωή της, πως έζησε στην Ανατολική Γερμανία, πού έκανε λάθος, τι έκανε σωστό και μπορεί επιτέλους να πάει σινεμά και να δει φίλους. "Έχω ένα κτήμα βόρεια του Βερολίνου, ζω ήρεμα και δε μου λείπει κάτι”, τόνισε.

ΠΗΓΗ