Τραμπ: Προκαλεί ανατροπές στη ναυτιλιακή βιομηχανία και στην πράσινη μετάβαση

 Η πρόσφατη εκτελεστική εντολή του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για την κατάργηση των φορολογικών κινήτρων σε έργα ηλιακής και αιολικής ενέργειας δεν αποτελεί μόνο πολιτικό μήνυμα κατά της πράσινης μετάβασης· έχει άμεσες και βαθιές επιπτώσεις για τη ναυτιλιακή βιομηχανία.

Από τα εξειδικευμένα πλοία εγκατάστασης ανεμογεννητριών μέχρι τις ναυλώσεις και τη διαχείριση εφοδιαστικών αλυσίδων σε θαλάσσιες περιοχές, ολόκληρο το οικοσύστημα της «πράσινης ναυτιλίας» απειλείται με επιβράδυνση ή και αναστροφή της πορείας του. Οι αλλαγές στον φορολογικό κώδικα και οι νέοι περιορισμοί για ξένες οντότητες θέτουν υπό αμφισβήτηση την οικονομική βιωσιμότητα πολλών offshore έργων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον αμερικανικό και διεθνή ναυτιλιακό τομέα.

Με την υπογραφή της εντολής, που υλοποιεί κομβικές προβλέψεις του νόμου One Big Beautiful Bill Act (OBBB), τίθεται ουσιαστικά σε αμφισβήτηση η βιωσιμότητα δεκάδων σχεδιαζόμενων έργων καθαρής ενέργειας στα αμερικανικά ύδατα. Για τον ναυτιλιακό κόσμο, αυτό σημαίνει πάγωμα επενδύσεων σε εξειδικευμένα πλοία, ακυρώσεις ναυλώσεων, επανακαθορισμό στρατηγικών σε λιμενικές υποδομές και διατάραξη διεθνών ναυτιλιακών συνεργασιών.

Ο θαλάσσιος ενεργειακός τομέας έχει βασιστεί έντονα τα τελευταία χρόνια στα φορολογικά κίνητρα για να ενισχύσει την ανάπτυξη των offshore αιολικών πάρκων, τα οποία απαιτούν:

εξειδικευμένα jack-up vessels και heavy-lift πλοία,

παράλληλες επενδύσεις σε κατασκευές και μεταφορές εξαρτημάτων,

συνεργασίες με διεθνείς προμηθευτές εξοπλισμού και υπηρεσιών.

Η κατάργηση των πιστώσεων στις ενότητες 45Y και 48E του φορολογικού κώδικα αναμένεται να παγώσει ή να ματαιώσει έργα που βρίσκονται ακόμη στη φάση σχεδιασμού ή χρηματοδοτικής εξασφάλισης. Επιπλέον, τα ενισχυμένα κριτήρια FEOC (Foreign Entity of Concern) καθιστούν δυσκολότερη τη συμμετοχή διεθνών εταίρων – μεταξύ αυτών και ευρωπαϊκών ναυτιλιακών εταιρειών – στα αμερικανικά ενεργειακά πρότζεκτ.

Η απόφαση της αμερικανικής κυβέρνησης περιλαμβάνει:

Άμεσο τερματισμό φορολογικών ελαφρύνσεων για παραγωγή και επενδύσεις σε ηλιακές και αιολικές εγκαταστάσεις.

Αναθεώρηση των κανονισμών του Υπουργείου Εσωτερικών που ευνοούν τις ΑΠΕ σε σχέση με συμβατικές πηγές (άνθρακας, φυσικό αέριο, πυρηνικά).

Αυστηροποίηση των περιορισμών για επενδύσεις από οντότητες που θεωρούνται στρατηγικού κινδύνου (FEOC).

Σύμφωνα με την κυβέρνηση, στόχος είναι η «ενεργειακή κυριαρχία, η εθνική ασφάλεια και η δημοσιονομική υγεία» μέσω της απεξάρτησης από «μη αξιόπιστες» τεχνολογίες.

Επιπτώσεις σε εφοδιαστικές και λιμενικές υποδομές

Η απόσυρση κρατικής στήριξης στις ΑΠΕ δημιουργεί αβεβαιότητα για τα logistics και τις εφοδιαστικές αλυσίδες. Λιμάνια που είχαν αρχίσει να μετασχηματίζονται σε ενεργειακούς κόμβους, π.χ. για τη συναρμολόγηση και μεταφόρτωση ανεμογεννητριών, μένουν πλέον με αμφίβολες προοπτικές. Αντίστοιχα, εταιρείες που είχαν επενδύσει σε πλοία υποστήριξης ή σε έργα εγκατάστασης καλωδίων βρίσκονται αντιμέτωπες με σοβαρά ρίσκα.

Οι υποστηρικτές της απόφασης τη θεωρούν αναγκαίο βήμα «ρεαλισμού» και περιορισμού σπατάλης δημόσιων πόρων. Ωστόσο, οι αντιδράσεις – όπως από την BlueGreen Alliance – επισημαίνουν ότι το κόστος θα μετακυλιστεί στην οικονομία και στην κοινωνία: απώλεια θέσεων εργασίας, μείωση επενδύσεων και αύξηση τιμών ενέργειας για τα νοικοκυριά έως και 400 δολάρια ετησίως τα επόμενα χρόνια.

Όπως επισημαίνουν οικονομικοί αναλυτές, η εκτελεστική εντολή Τραμπ συνιστά σαφή στροφή προς τις παραδοσιακές πηγές ενέργειας, με σημαντικές συνέπειες για τη ναυτιλιακή εμπλοκή στον τομέα των ΑΠΕ:

“Η προσεχής 45ήμερη περίοδος –μέσα στην οποία τα αρμόδια υπουργεία θα πρέπει να καταθέσουν τις σχετικές αναφορές– αναμένεται να διαμορφώσει το νέο πλαίσιο λειτουργίας και επενδύσεων στον θαλάσσιο ενεργειακό τομέα των ΗΠΑ. Οι εξελίξεις θα καθορίσουν όχι μόνο την πορεία των offshore αιολικών, αλλά και τον ρόλο της ναυτιλίας στο ενεργειακό μέλλον της χώρας”.

ΜΗΝΑΣ ΤΣΑΜΟΠΟΥΛΟΣ

ΠΗΓΗ