Άρθρο του Αντιναυάρχου Λ.Σ. (ε.α.) ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΌΠΟΥΛΟΥ Ιωάννη
Επίτιμου Διευθυντού Κλάδου Ασφάλειας Αρχηγείου Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΚΑΙ ΣΥΡΙΟΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ
Τι επιδιώκει η Τουρκία σήμερα;
Η φωτό είναι από τη χτεσινή ομιλία Ερντογάν στη Γεν. Συνέλευση του ΟΗΕ στη Ν. Υόρκη και είναι δηλωτική των επιδιώξεών του...Τι μας παρουσιάζει αυτή η φωτό;
Για να γίνουν αντιληπτά κάποιο πράγματα ας τα βάλουμε σε μια σειρά:
Ζώνη ασφάλειας στη Συρία, παρακείμενη στα Τουρκικά σύνορα, αλλά ελεγχόμενη από τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις... Εκκαθάριση ερειπίων εμφυλίου και κατασκευή χωριών-πόλεων (δουλίτσα να υπάρχει για τις κατασκευαστικές εταιρείες της γείτονος, κι όχι μόνον)...
Εποικισμός νεοκατασκευασμένων χωριών- πόλεων με Σύριους πρόσφυγες πρώτιστα από τα 25 Temporary Accommodation Centres (TACs) στις νότιες επαρχίες της Τουρκίας (που φιλοξενούν σήμερα περίπου 270.000 Σύριους).
Προς αυτή την κατεύθυνση (βελτίωση συνθηκών ασφαλούς διαβίωσης στη Συρία) άλλωστε κινείται η πολιτική Ερντογάν για ζώνη ασφάλειας στη Συρία υπό τον έλεγχο τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων, που παρουσίασε στη χθεσινή ομιλία του στην έδρα του ΟΗΕ στη Ν. Υόρκη, απ' όπου κι η φωτό. Πολιτική που εξυπηρετεί πολύπλευρα την Τουρκία.
Πρώτον, γιατί σκοπεύει στην αποφυγή δημιουργίας Κουρδικού κράτους στη Β. Συρία.
Δεύτερον, για συνδέεται με ταυτόχρονη διεύρυνση του ζωτικού χώρου της Τουρκίας σε βάρος της Συρίας, μέσω αλλοίωσης του πληθυσμιακού στοιχείου. Κι αυτό γιατί οι περίπου 1-1,5 εκατ. Σύριοι πρόσφυγες που θα χρησιμοποιηθούν για το σκοπό αυτό,
θα προέρχονται από αυτούς που ήδη από το 2011 έχουν συγκεντρωθεί στην Τουρκία και σε πολλούς από τους οποίους (άνω των 600.000) έχει απονεμηθεί η τουρκική υπηκοότητα (!!!).
Και τρίτον, διότι η δραστηριότητα ανοικοδόμησης της υπόψη ζώνης ασφάλειας θα έχει τεράστιο επενδυτικό ενδιαφέρον καθώς θα γεννήσει σημαντικό κύκλο εργασιών για τις τουρκικές (και όχι μόνον) κατασκευαστικές εταιρείες, που σκοπεύουν στο χτίσιμο πλέγματος χωριών και πόλεων.
Συνεπώς ως προς τους Σύριους, βάσιμα εκτιμάται ότι οι Σύριοι της Τουρκίας δεν πρόκειται να μετακινηθούν προς τη χώρα μας (πέραν της μικρής διαρροής 0.14% εντός του 2019, πάντα σε σχέση με το συνολικό πληθυσμό τους που είναι στην Τουρκία) κι η επιθυμία τους είναι:
- είτε παραμονή στην Τουρκία (χάριν της κοινής θρησκευτικής κληρονομιάς των Σύριων με τους σουνίτες Τούρκους βλ. τη μουσουλμανική παράδοση ensar & muhajir, κάτι σαν την ημεδαπή "φιλοξενία"),
-είτε ο επαναπατρισμός τους στη Συρία όταν εξασφαλιστούν γι αυτούς οι προϋποθέσεις επανόδου τους, γεγονός που αρχίζει να διαφαίνεται στο σχετικά εγγύς μέλλον.
[*Ελλείψει σχετικών στοιχείων εικάζεται ότι οι Σύριοι που ήρθαν στην Ελλάδα το 2019 ήταν είτε μη σουνίτες, είτε μη μουσουλμάνοι, είτε επιστήμονες κι επαγγελματίες, που αναζητούσαν επαγγελματική αποκατάσταση στην Ευρώπη.]
ΝΕΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΙΚΗ ΚΡΙΣΗ: ΠΡΟ Η ΕΝΤΟΣ ΤΩΝ ΠΥΛΩΝ;
Ανησυχητικά μηνύματα….
Αναφορικά με τις αφίξεις ΠΕΠ στο Ανατ. Αιγαίο, τον περασμένο Αύγουστο σημειώθηκε μηνιαίο ρεκόρ 2ετίας (!!!), ενώ νέο όμοιο ρεκόρ διαγράφεται ήδη το Σεπτέμβρη που διανύουμε ακόμη και σε σύγκριση με το Σεπτέμβρη του έτους 2014 (λίγους μήνες πρίν την εκδήλωση της μεγάλης κρίσης του 2015) . Δείτε τα στατιστικά:
Σεπτέμβριος 2014: 7.454 αφίξεις Σεπτέμβριος 2017: 3.976 αφίξεις Αύγουστος 2019: 7.893 αφίξεις Σεπτέμβριος 2019 (ως 25/9): 8.669 αφίξεις (!!!).
Το έτος 2019 (έως 25/9) το σύνολο αφίξεων από Τουρκία στα νησιά του Ανατ. Αιγαίου σημειώνει νέο ετήσιο ρεκόρ και ανέρχεται σε 34.514 ΠΕΠ (με 1.066 πλωτά) και ήδη έχουν ξεπεράσει τις αφίξεις ολόκληρου του 2018 που ανήλθαν στις 32.500 ΠΕΠ (με 902 σκάφη).
Η κατάσταση αυτή γίνεται ακόμη κρισιμότερη, αν προστεθούν στους προηγούμενους αριθμούς εκείνοι, που αφορούν όσους επιχείρησαν να εξέλθουν δια θαλάσσης από την Τουρκία προς τα νησιά του Ανατ. Αιγαίου, αλλά ανακόπηκαν από τις τουρκικές αρχές. Σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες (από ΜΚΟ) ο αριθμός αυτός ανέρχεται σε 63.186 ΠΕΠ.
Ανησυχητικά είναι και τα στοιχεία που εξέδωσε τον Ιουλίου 2019 το Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) στην Τουρκία (που, όμως, ανάγονται χρονικά στις 10/9/2018), σύμφωνα με τα οποία στα τουρκικά παράλια στο Αιγαίο, βρίσκονταν τουλάχιστον 172.000 Αφγανοί, 142.000 Ιρακινοί, 39.000 Ιρανοί, 5.700 Σομαλοί και 11.700 διαφόρων εθνικοτήτων και προελεύσεων. Στα παραπάνω νούμερα δεν περιλαμβάνονται και όσοι έχουν απομακρυνθεί πρόσφατα από την Κων/πολη και από άλλες περιοχές της Τουρκίας.
Κατανομή ανά εθνικότητα εισερχομένων στην χώρα ΠΕΠ
Η κατανομή ανά εθνικότητα των ατόμων (έως 8/2019) που εισήλθαν στη χώρα μας κρύβει εκπλήξεις, που δεν πρέπει να περάσουν απαρατήρητες από τους έχοντες την ευθύνη διαμόρφωσης της μεταναστευτικής πολιτικής από πλευράς της χώρας μας. Ειδικότερα:
Αφγανιστάν: 9.935 (38.8% ), Σύριοι: 5.260 (20,6%), Κονγκό: 2.422 (9,5%), Ιράκ: 1.987(7,8 %), Παλαιστίνη: 1.687 (6,6%), Ιράν: 483 (1,9%) Άλλοι :3.531 (13,8%)
Υπενθυμίζεται ότι και πριν την έναρξη της Συριακής κρίσης (2011), η πλειοψηφία των αλλοδαπών που εισέρχονταν παράνομα στα νησιά Ανατ. Αιγαίου ήταν Αφγανικής προέλευσης.
Σημειώνεται ότι αποτελεί δυσβάστακτο βάρος για τις κοινωνίες των πολύπαθων νησιών μας στο Ανατ. Αιγαίο περίπου 30.000 αλλοδαπών (Λέσβος 14752, Χίος 4007, Σάμος 5558, Κως 3637, Λέρος 1593, λοιπά νησιά 96).
Τονίζεται επίσης, ότι τουλάχιστον μέχρι σήμερα καμία ανακούφιση στο πρόβλημα των νησιών μας δεν προκύπτει από τις άμεσες επιστροφές μεταναστών στην Τουρκία στο πλαίσιο της Κοινής Δήλωσης Ε.Ε.-Τουρκίας του Μαρτίου 2016. Συνολικά από το έτος 2016 έως το έτος 2019 (έως και 8/2019) επεστράφησαν στην Τουρκία μόλις 1.907 άτομα.
Από όλα τα παραπάνω προκύπτει ότι ο όγκος των ροών ΠΕΠ από Τουρκία στο Ανατ. Αιγαίο, θα συνεχίσει να είναι μεγάλος για τα ελληνικά δεδομένα διαχείρισης μεταναστών, που θα αφορούν κυρίως σε Αφγανούς, Ιρακινούς κλπ., που βρίσκονται στο έδαφός της Τουρκίας και ολοένα και λιγότερο σε Σύριους (εάν ευοδωθεί το σχέδιο που περιέγραψε ο Ερντογάν στην ομιλία του στον ΟΗΕ).
ΕΛΛΑΔΑ 2020: ΜΟΙΡΟΛΑΤΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ή ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΝΟΗΤΟΥ;
Είναι βέβαιο πλέον ότι καθημερινά μετά και τις πρόσφατες εξελίξεις στην Τουρκία, θα αναμένουμε την άφιξη στα νησιά μας στο Ανατ. Αιγαίο κάποιων εκατοντάδων (ίσως, χιλιάδων) αλλοδαπών από τα έναντι τουρκικά παράλια...
Ποια είναι η αντίδρασή της χώρας μας; Λίγο πολύ ότι κάναμε μέχρι σήμερα;
- Για τη διαχείριση των θαλασσίων συνόρων: Περισσότερα σκάφη, πληρώματα, ένστολοι (λευκοί-μαύροι), εξοπλισμός, ενεργοποίηση παρατηρητηρίων, NATO, FRONTEX, για θαλάσσια επιτήρηση/υποδοχή αλλοδαπών.
- Για τη διαχείριση των μεταναστών: Μεταφορά τους σε ήδη υπάρχοντες αλλά και σε νέους χώρους υποδοχής στην ηπειρωτική Ελλάδα, με ό,τι αυτό θα συνεπάγεται για τις τοπικές κοινωνίες των περιοχών που θα επιλεγούν για την κατασκευή τους.
Ασφαλώς και κανείς δεν υποτιμά την τεράστια προσπάθεια που καταβάλουν οι Ελληνικές αρχές στο σύνολό τους και μάλιστα σε καιρό οικονομικής κρίσης.
Ακολουθούνται όμως λύσεις, που έχουν δοκιμαστεί στο πολύ πρόσφατο παρελθόν και δεν είχαν τα αναμενόμενα δραστικά αποτελέσματα, αφού «…οι βάρκες συνεχίζουν να έρχονται…».
Από την μια το συγχρηματοδοτούμενο από την Ε.Ε. πλην όμως «μαρτυρικό» (και κατ’ άλλους «φαραωνικό») έργο του Ε.Σ.Ο.Θ.Ε., δεν φαίνεται να υλοποιείται στο αμέσως προσεχές διάστημα (ακόμα δεν δημοσιεύτηκε το Τεύχος Διακήρυξης του διαγωνισμού, παρότι οι τεχνικές προδιαγραφές είναι έτοιμες εδώ κι αρκετούς μήνες…). Αυτό έχει ως συνέπεια οι Υπηρεσίες του Λ.Σ. και αυτές που το συνδράμουν στην διαχείριση των θαλασσίων συνόρων, να μην μπορούν να εντοπίζουν σε πραγματικό χρόνο τους αναχωρούντες από τα έναντι τουρκικά παράλια, παρά μόνον αφότου πλέον είναι πολύ αργά.
Από την άλλη, πολύς λόγος έγινε εσχάτως για επιστροφή σε πρακτικές αποτροπής εισόδου, αλλά, ως γνωστόν, αυτό απαγορεύεται από την Κοινοτική νομοθεσία που αυτόματα αποτελεί και εθνικό δίκαιο.
Συνεπώς, η μόνη περίπτωση για να γίνει αυτό, μπορεί να γίνει μόνον από τις Τουρκικές αρχές κι ενόσω οι εν λόγω ομάδες προσώπων/λέμβων επιχειρούν να εξέλθουν παράνομα από την επικράτεια της Τουρκίας.
Χτες, στη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν η τουρκική πλευρά ζήτησε τη στήριξη της Ελλάδας στα αιτήματά της προς την Ε.Ε.
Δε γνωρίζουμε όλα τα διατυπωθέντα αιτήματα της ελληνικής πλευράς, φανταζόμαστε όμως ότι αυτό που μάθαμε από τα ΜΜΕ ότι ζητήθηκε, δηλ. η περαιτέρω συγκράτηση των εξερχόμενων ροών από τις Τουρκικές αρχές, θα συνεχίσει να παράγει τα ίδια πάνω-κάτω αποτελέσματα για εμάς, όσο κι αν ενισχυθούν οι δικές μας δυνάμεις επιτήρησης των διαχείρισης θαλασσίων συνόρων.
Ο καθένας θα πρέπει να αντιληφθεί ότι, αφότου οι λέμβοι των μεταναστών περάσουν τη νοητή θαλάσσια οριογραμμή, είναι «μονόδρομος» η διάσωση/περισυλλογή κι η υποδοχή τους.
Όσοι πιστεύουν κάτι διαφορετικό, είναι γελασμένοι κι η «φιλολογία» περί αποτροπής θα πρέπει να σταματήσει δια παντός γιατί είναι επιζήμια για το ΛΣ και τα στελέχη του αλλά και για την ίδια την χώρα.
Υπάρχει άλλη εναλλακτική πρόταση;
Αναρωτιέται κανείς, τι άλλο θα μπορούσε να ζητήσει η ελληνική πλευρά για την ανακούφιση της κατάστασης που ταλαιπωρεί όλα αυτά τα χρόνια τα νησιά μας στο Ανατ. Αιγαίο και θα συνεχίσει να μας απασχολεί ως χώρα, ανεξάρτητα πόσες λέμβους και πόσους μετανάστες θα συνεχίσουν να σταματούν οι τουρκικές αρχές στην προσπάθειά τους να φτάσουν στα νησιά μας.
Ας μην ισχυριστεί κανείς ότι όσοι απέτυχαν σήμερα να φτάσουν στη Λέσβο επειδή τους σταμάτησε η Τουρκική Ακτοφυλακή, δεν θα προσπαθήσουν να το πετύχουν πάλι εκ νέου αύριο και, ίσως, σε άλλο νησί…
Από την άλλη, όσοι ζούνε στην ηπειρωτική Ελλάδα, βιώνουν από πρώτο χέρι τα αποτελέσματα της πολιτικής της διασποράς των εισερχόμενων αλλοδαπών πληθυσμών ανά την επικράτεια.
Μια βόλτα να πάει κάποιος το Σαββατοκύριακο στο Θησείο, στην Ομόνοια, στο Μοναστηράκι, θα τα δει ιδίοις όμμασι…
Κανονισμός FRONΤEX και προ-συνοριακός έλεγχος
Μήπως, λοιπόν, θα πρέπει να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε την «προσυνοριακή» διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος;
Τη στιγμή μάλιστα που τη μέθοδο αυτή χρησιμοποιεί ο FRONTEX από τις 21/5/2019 στην Αλβανία με την παρουσία 50 συνοριοφυλάκων, 16 περιπολικών και ενός van επιτήρησης από 12 κράτη-μέλη της Ε.Ε.;
Οι συνοριοφύλακες αυτοί μαζί με τους Αλβανούς συναδέλφους τους προσπαθούν ευρισκόμενοι πολύ μακριά από τα σύνορά τους να προστατεύσουν τις χώρες τους στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη επιχειρώντας στα Δυτικά Βαλκάνια;
Δεν θα μπορούσε να γίνει κάτι ανάλογο και στα παράλια της Τουρκίας στο Αιγαίο;
Δεν θα μπορούσε ο FRONTEX να ενισχύσει τις Τουρκικές αρχές συνοριακής φύλαξης, ώστε αντί να ανακόπτουν το 65% τον εξερχόμενων ροών να φτάσουν να ανακόπτουν και να συγκρατούν το σύνολο όσων επιχειρούν να εξέλθουν παράνομα από τα τουρκικά παράλια στο Αιγαίο πριν μπουν σε σκάφη και ρισκάρουν τη ζωή τους για να φτάσουν στα νησιά μας;
Δεν θα μπορούσε να το έχει κάνει ο FRONTEX, τώρα μάλιστα που με το νέο Κανονισμό δημιουργείται μόνιμη δύναμη 10.000 συνοριοφυλάκων υπό τις διαταγές του;
Κι επίσης, δεν θα μπορούσαν να δημιουργηθούν ενωσιακά HOTSPOTS στα τουρκικά παράλια; Γιατί πρέπει το βάρος αυτό να το σηκώνουν μόνον τα νησιά μας στο Ανατ. Αιγαίο; Τα τουρκικά παράλια δεν είναι στο Ανατ. Αιγαίο;
Η διεθνής κοινότητα και κυρίως τα κ-μ της ΕΕ μήπως πρέπει να πάψουν να εθελοτυφλούν;
Όσοι μετανάστες ανακόπτονται από τις τουρκικές αρχές κι επιστρέφονται στα τουρκικά παράλια, δεν θα πρέπει να εξετάζονται αν θέλουν να ζητήσουν άσυλο στην Ε.Ε.;
Δηλαδή ένας μετανάστης αν περάσει την οριογραμμή και συλληφθεί από Ελληνικό ή του FRONEX σκάφος έχει δικαιώματα ασύλου, ενώ αν συλληφθεί 20μέτρα εντός των Τουρκικών υδάτων δεν έχει ανάλογο δικαίωμα;
Η Τουρκία δεν χρηματοδοτείται αδρά (δικαίως) από την Ε.Ε. για την φροντίδα των προσφύγων; Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι «ασφαλής» χώρα και ότι αναγνωρίζει η ίδια ότι στο έδαφός της υπάρχουν πρόσφυγες για τους οποίους χρηματοδοτείται από την ΕΕ;
Γιατί να μην γίνεται η ταυτοποίηση των δικαιούμενων ασύλου σε HOTSPOTS στα παράλια της Τουρκίας, ώστε οι μετανάστες- πρόσφυγες να μην διακινδυνεύουν τη ζωή τους διασχίζοντας (με ανασφαλείς λέμβους που τους προμηθεύουν τα κυκλώματα των δουλεμπόρων) το Αιγαίο για να φτάσουν στη Μόρια, στο Πυλί, στη ΒΙΑΛ κι αλλού;
Οι κοινωνίες των νησιών μας έχουν ταλαιπωρηθεί αρκετά κι αξίζουν καλύτερα…
Οι κοινωνίες στην ηπειρωτική Ελλάδα που στις περιοχές τους είτε έχουν εγκατασταθεί, είτε πρόκειται να εγκατασταθούν νέες δομές φιλοξενίας αξίζουν καλύτερα…
Τα στελέχη των ημεδαπών αρχών διαχείρισης συνόρων και μετανάστευσης αξίζουν καλύτερα…
Ο FRONTEX ζητά ευκαιρία να δοκιμάσει στην πράξη τις διατάξεις του νέου Κανονισμού…
Είμαστε βέβαιοι, ότι ο πολιτικός προϊστάμενος του FRONTEX (αλλά και του EASO) Αντιπρόεδρος της Ε. Επιτροπής κ. Μ. Σχοινάς θα ασχοληθεί με ιδιαίτερο ενδιαφέρον με ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Δηλαδή, με την ανάπτυξη από κοινού με την Τουρκία προσυνοριακών δράσεων διαχείρισης του μεταναστευτικού στο τουρκικό έδαφος και στα τουρκικά παράλια στο Αιγαίο…
Η μεταναστευτική κρίση του 2015 θα πρέπει να μας έχει κάνει σοφότερους.
Ειδικά τώρα που η επανάληψή της διαφαίνεται ως λίαν πιθανή και, που η ευρωπαϊκή νομοθεσία παρέχει αυτή τη δυνατότητα ανάληψης προσυνοριακής δράσης σε εδάφη τρίτων χωρών άμεσης γειτνίασης με την Ε.Ε., μήπως, πρέπει να βρεθεί κάποιος ρεαλιστής να το προτείνει επιτέλους, και να σωπάσουν οι «νοσταλγικές» φωνές για αποτροπές στη θάλασσα;
Λέμε μήπως;
Πειραιάς 26 Σεπτεμβρίου 2019
Αντιναύαρχος ΛΣ (ε.α.) ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ Ιων.
Επίτιμος Διευθυντής Κλάδου Ασφάλειας Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ
ΠΗΓΗ:limenikanea.gr
