Μέτρα για να αποτρέψει σχέδιο από αέρος επίθεσης στο κτίριο του Κοινοβουλίου, στο Μέγαρο Μαξίμου, στο Προεδρικό Μέγαρο και σε άλλα κυβερνητικά κτίρια με τη χρήση μη επανδρωμένου
αεροσκάφους (Drone) λαμβάνει η ηγεσία της ΕΛ.ΑΣ. Σύμφωνα με πληροφορίες, αξιωματούχοι του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη είναι έτοιμοι να προχωρήσουν στην αγορά «αντι-drone» τεχνολογίας, με δυνατότητα να εντοπίζει και να καθηλώνει στο έδαφος μη επανδρωμένα αεροσκάφη που πετούν κοντά σε κρίσιμες υποδομές.
Οι διεργασίες για την προμήθεια του συστήματος ξεκίνησαν πριν από περίπου τρεις μήνες με πρωτοβουλία του υπουργού Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη και κατόπιν σχετικών εισηγήσεων των αξιωματικών της ΕΛ.ΑΣ. που είναι επιφορτισμένοι με τη φρούρηση των πλέον ευαίσθητων κυβερνητικών κτιρίων στο κέντρο της Αθήνας. «Τα σύγχρονα τετρακόπτερα και οκτακόπτερα έχουν δυνατότητα να μεταφέρουν π.χ. μια χειροβομβίδα ή ακόμα και έναν αυτοσχέδιο εκρηκτικό μηχανισμό. Πρόκειται ουσιαστικά για μια ασύμμετρη απειλή την οποία έχουμε επισημάνει στην ηγεσία», δήλωσε στην «Κ» αρμόδια αστυνομική πηγή.
Τους μήνες που μεσολάβησαν μέχρι σήμερα το θέμα απασχόλησε κλειστές συσκέψεις στο μέγαρο της λεωφόρου Κατεχάκη και τελικά, ανετέθη στη Διεύθυνση Τεχνικών του αρχηγείου να προχωρήσει σε έρευνα αγοράς και να επιλέξει τα τεχνικά χαρακτηριστικά του «αντι-drone» συστήματος που θα προμηθευτεί η ΕΛ.ΑΣ. Στο πλαίσιο της διαδικασίας Ελληνες αξιωματούχοι παρακολούθησαν επιδείξεις τέτοιων συστημάτων στην Αθήνα, ενώ πραγματοποίησαν επαφές με μέλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες. Μόλις τον περασμένο Αύγουστο εξάλλου, ο Ευρωπαίος Επίτροπος Ασφάλειας Τζούλιαν Κινγκ επεσήμανε τον κίνδυνο τρομοκρατικών επιθέσεων με τη χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών. «Τα drones γίνονται ισχυρότερα και πιο “έξυπνα” και καθίστανται ιδανικά τόσο για νόμιμη χρήση όσο και για εχθρικές ενέργειες» προειδοποίησε και κάλεσε τις αρχές ασφαλείας της Ε.Ε. να «παρακολουθούν την εξέλιξη της απειλής».
Παρεμβολές συχνοτήτων
Νεότερες πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι η έρευνα αγοράς των επιτελών της ΕΛ.ΑΣ. έχει ολοκληρωθεί. Τα αρμόδια στελέχη εισηγούνται την προμήθεια συσκευής που ανιχνεύει τα ραδιοσήματα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών και τα καθηλώνει στο έδαφος παρεμβαίνοντας στη συχνότητα εκπομπής τους. Το επόμενο διάστημα αναμένεται να ξεκινήσουν διαδικασίες αγοράς του συστήματος. Δεν έχει πλήρως αποσαφηνιστεί η διαδικασία προμήθειάς του ωστόσο, θεωρείται πιθανότερο ότι θα επιλεγεί αυτή του μειοδοτικού διαγωνισμού μέσω πρόσκλησης ενδιαφέροντος στις μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου.
Υπήρξαν σκέψεις για εγκατάσταση αντίστοιχης τεχνολογίας και σε σωφρονιστικά καταστήματα της χώρας, όπου έχουν καταγραφεί απόπειρες εισαγωγής ναρκωτικών με τηλεκατευθυνόμενες συσκευές. Η διαδικασία πάντως δεν έχει προχωρήσει κυρίως λόγω έλλειψης των απαιτούμενων κονδυλίων. Χαρακτηριστικό περιστατικό κατεγράφη το 2016, όταν Αλβανοί αποπειράθηκαν να εισάγουν με μικρό τετρακόπτερο 200 γραμμάρια ηρωίνης και 400 γραμμάρια χασίς στις φυλακές Λάρισας.
Παρόμοιος προβληματισμός καταγράφεται στα περισσότερα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Το καλοκαίρι, για παράδειγμα, η ισπανική αστυνομία χρησιμοποίησε σύστημα απενεργοποίησης drone κατά τη διάρκεια του τελικού του Champions League που φιλοξενήθηκε στη Μαδρίτη. Αντίστοιχη τεχνολογία διαθέτουν η αστυνομία και οι ένοπλες δυνάμεις στη Γαλλία. Χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον στη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος ποδοσφαίρου του 2016 και πιο πρόσφατα στις στρατιωτικές παρελάσεις της 14ης Ιουλίου κ.α.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Guardian, που επικαλείται δηλώσεις στελέχους της ισραηλινής αεροβιομηχανίας (Israel Aerospace Industries), η αγορά της «αντι-drone» τεχνολογίας αναμένεται τα αμέσως επόμενα χρόνια να γνωρίσει ανάπτυξη της τάξεως του 20 με 30%, ξεπερνώντας το 2025 σε αξία τα 4 δισ. ευρώ.
Σε σχετικά δημοσιεύματα στον διεθνή Τύπο υπάρχουν εκτενείς αναφορές στην απόπειρα δολοφονίας με drone του προέδρου της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο, τον Αύγουστο του 2018, το χάος που προκάλεσε στο Gatwick του Λονδίνου η υπέρπτηση ενός drone πάνω από το αεροδρόμιο τον Δεκέμβριο του 2018 αλλά και ο βομβαρδισμός με μη επανδρωμένο αεροσκάφος των εγκαταστάσεων του πετρελαϊκού κολοσσού Aramco στη Σαουδική Αραβία, τον περασμένο Σεπτέμβριο. Επίσης, σε αρκετές εκθέσεις αξιωματούχων ασφάλειας επισημαίνεται η χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών από τρομοκράτες-μέλη του Ισλαμικού Κράτους.
Στην Ελλάδα, τον περασμένο Σεπτέμβριο στην υπηρεσία ασφαλείας της Βουλής είχε σημάνει συναγερμός όταν πάνω από το κτίριο του Κοινοβουλίου οι αστυνομικοί της φρουράς είχαν δει να πετάει ένα μικρό τετρακόπτερο. Τελικά, διαπιστώθηκε ότι το drone κατηύθυναν τουρίστες από την Κίνα που ήθελαν να βγάλουν πανοραμικές, αναμνηστικές φωτογραφίες από το Μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη.
Το νέο υλικό
Την ίδια στιγμή, το αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ. ολοκληρώνει την προμήθεια 12 μικρών drones, όπως άλλωστε ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην ομιλία του, τη Δευτέρα, στους νέους αστυνομικούς της ομάδας ΔΙ.ΑΣ. «Η τροφοδοσία των αστυνομικών με νέο υλικό θα συνεχιστεί, καθώς έχει δρομολογηθεί η απόκτηση 700 νέων οχημάτων, 11.000 αλεξίσφαιρων γιλέκων, 3.500 ασυρμάτων, 1.200 στολών επιχειρήσεων και 12 drones» δήλωσε μεταξύ άλλων. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η προμήθεια των 12 μη επανδρωμένων αεροσκαφών ξεκίνησε κατόπιν παλαιότερης εισήγησης των αξιωματικών, που υπηρετούν στην «υπηρεσία μη στελεχωμένων αεροσκαφών» της ΕΛ.ΑΣ. Ζητούσαν την προμήθεια νέων, μικρών drones τα οποία θα προστίθεντο στον ήδη υφιστάμενο στόλο των έξι μη επανδρωμένων αεροσκαφών της ΕΛ.ΑΣ.
Αν και τα συγκεκριμένα drones εντάχθηκαν στο δυναμικό της ΕΛ.ΑΣ. μόλις το 2017, αρκετά απ’ αυτά αντιμετωπίζουν τεχνικά προβλήματα λόγω κακής συντήρησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένα απ’ αυτά, που επιτηρούσε την πλατεία Εξαρχείων παραμονές της 6ης Δεκέμβρη κατέπεσε σε ταράτσα πολυκατοικίας εξαιτίας τεχνικού προβλήματος που φέρεται να αντιμετώπισε. Καλά ενημερωμένες πηγές δήλωσαν στην «Κ» ότι τα 12 νέα αεροσκάφη αγοράστηκαν από κινεζική εταιρεία που θεωρείται πρωτοπόρος στη συγκεκριμένη αγορά, ενώ το συνολικό κόστος της προμήθειας δεν ξεπέρασε τις 300.000 ευρώ.
Αξιωματούχοι του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη που ρωτήθηκαν σχετικά διευκρίνισαν ότι ορισμένα από τα νέα drones θα χρησιμοποιηθούν για την επιτήρηση των χερσαίων συνόρων της Ελλάδας με την Τουρκία στον Εβρο. Την ίδια εξάλλου πρακτική, επισημαίνουν οι ίδιες πηγές ενημέρωσης, ακολουθούν και οι Αρχές της γειτονικής χώρας. Ταυτόχρονα με τα παραπάνω, η Διεύθυνση Προμηθειών της ΕΛ.ΑΣ. έθεσε τη 16η Δεκεμβρίου 2019 σε δημόσια διαβούλευση την αγορά δύο επιπλέον μη επανδρωμένων αεροσκαφών στο πλαίσιο δράσης της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με κωδική ονομασία «Ηρακλής» (Hercules).
Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, η διαβούλευση είχε διάρκεια 15 ημερών και επομένως επρόκειτο να ολοκληρωθεί αρχές του νέου έτους. Το πρόγραμμα «Ηρακλής» αφορά την προστασία της Ε.Ε. από υποθέσεις απάτης και διαφθοράς.