Ο θαλάσσιος ανταγωνισμός οξύνεται μέρα με τη μέρα κυρίως με την Ανατολή. Γι’ αυτό και η έκθεση της S&P Global Market Intelligence και της Ελληνικής Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας του Λονδίνου (Greek Shipping Cooperation Committee) είχε τόση σημασία για τη δύναμη του ελληνικού εφοπλισμού.
Σύμφωνα με την ανάλυση, τον Μάρτιο του 2024, τα ελληνικά συμφέροντα ήλεγχαν το ρεκόρ των 4.212 πλοίων διαφόρων κατηγοριών, συνολικής χωρητικότητας 355.209.500 DWT και 208.252.588 GT. Σε σύγκριση με τα στοιχεία του 2023, αυτό αντιπροσωπεύει αύξηση κατά 102 πλοία, και 5.992.356 DWT και 3.905.226 GT. Εντυπωσιακό βέβαια γεγονός, ότι η έκθεση δεν περιλαμβάνει και τα 373 πλοία διαφόρων κατηγοριών που βρίσκονται υπό παραγγελία από τα ναυπηγεία, τα οποία ανέρχονται συνολικά σε 33.143.130 DWT και 22.889.399 GT.
Όπως φαίνεται από τα στοιχεία, η διαχρονική αναπτυξιακή πορεία της ελληνικής ναυτιλίας συνεχίζεται δυναμικά, καθώς, σε σύγκριση με το 2004, o υπό διαχείριση στόλος ελληνικών συμφερόντων έχει σημειώσει άνοδο 25% (3.370 πλοία υπό ελληνική διαχείριση) σε αριθμό πλοίων και 97% σε όρους χωρητικότητας. Σε σύγκριση με το 2014, η άνοδος είναι 8% (3.901 πλοία) και 22% αντίστοιχα, ενώ σε σύγκριση με πέρσι 2,5% και 2% αντίστοιχα.
Ο εντυπωσιακός αριθμός των 373 πλοίων που χτίζονται στα ναυπηγεία με ελληνική εντολή φανερώνει και μια μεγάλη αύξηση, που ξεπερνά το 50%, στις νέες παραγγελίες, γεγονός που προοικονομεί την ετοιμότητα του ελληνικού εφοπλισμού για το επόμενο τεχνολογικό βήμα της ναυτιλίας. Το βιβλίο παραγγελιών δείχνει ότι οι Έλληνες εφοπλιστές έχουν παραγγείλει 112 δεξαμενόπλοια, 77 δεξαμενόπλοια υγραερίου, 32 δεξαμενόπλοια χημικών και προϊόντων πετρελαίου, 107 πλοία μεταλλευμάτων και χύδην φορτίου, 35 πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και 10 φορτηγά.
Για πρώτη φορά έπειτα από πολλά χρόνια αστάθειας, ο στόλος που είναι νηολογημένος υπό ελληνική σημαία παρέμεινε ίδιος στον αριθμό των πλοίων, και αποτελείται από 496 πλοία. Με στόχο να προστεθούν και άλλα πλοία υπό ελληνική σημαία, η έκθεση αποτυπώνει σε πρώτη φάση τη θετική παύση του φυλλορροήματος του ελληνικού στόλου από την ελληνική σημαία. Ωστόσο, υπάρχει μια ελαφρά μείωση της χωρητικότητας σε DWT και gross tonnage, με τα στοιχεία να αναφέρουν ότι ανέρχονται πλέον σε 30.759.394 GT και 51.694.269 DWT, σε σύγκριση με τα στοιχεία του προηγούμενου έτους, που ήταν 31.150.523 GT και 52.768.867 DWT για τα πλοία με ελληνική σημαία.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση "για πρώτη φορά ύστερα από πολλά χρόνια, ο στόλος που είναι νηολογημένος υπό ελληνική σημαία παρέμεινε σταθερός από πλευράς αριθμού πλοίων, γεγονός που αντανακλά το θετικό αποτέλεσμα των πρόσφατων μεταρρυθμίσεων στο ελληνικό νηολόγιο". Αξίζει να σημειωθεί ότι πράγματι και τον Μάρτιο του 2023 τα πλοία με ελληνική σημαία ήταν 496, τον Μάρτιο του 2022 όμως ήταν 570, άρα μέσα σε δύο χρόνια μειώθηκαν κατά 74.
Ο υπό ελληνικό έλεγχο στόλος είναι νηολογημένος υπό περίπου 32 σημαίες. Οι σημαίες της Λιβερίας και των Νήσων Μάρσαλ βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της ελληνόκτητης ναυτιλίας με 1.159 και 1.096 πλοία, αντίστοιχα, στα νηολόγιά τους. Η σημαία Λιβερίας αντιπροσωπεύει 27,5% και ακολουθεί η σημαία των Νήσων Μάρσαλ με 26%, της Μάλτας με 12,7%, ακολουθεί του Παναμά με 7,8%, της Κύπρου με 5,6% κ.ά.
Η Λιβερία κέρδισε τη φετινή χρονιά 79 ελληνικών συμφερόντων πλοία, οι Νήσοι Μάρσαλ 34 πλοία, η Κύπρος 19 πλοία και η Πορτογαλία 2 πλοία. Οι υπόλοιπες σημαίες σημείωσαν μικρή μείωση στον αριθμό των εγγεγραμμένων πλοίων, με τη σημαία της Μάλτας να καταγράφει απώλεια 23 πλοίων, τις Μπαχάμες 8 πλοία, ενώ οι σημαίες του Παναμά, των Βερμούδων και της Νήσου του Μαν κατέγραψαν απώλεια 2 πλοίων η καθεμία.
Ο στόλος
Η έκθεση επιβεβαιώνει ότι το βαρύ χαρτί της ελληνικής ναυτιλίας είναι τα πλοία μεταφοράς χύδην φορτίου. Η Ελληνική Επιτροπή Ναυτιλιακής Συνεργασίας του Λονδίνου καταδεικνύει ότι η πλειοψηφία του υπό διαχείριση στόλου ελληνικών συμφερόντων αποτελείται από bulk carriers και δεξαμενόπλοια. Ειδικότερα, υπάρχουν 2.098 ore και bulk carriers χωρητικότητας που ξεπερνά τα 178 εκατ. dwt. Ακόμα, ο υπό διαχείριση στόλος ελληνικών συμφερόντων απαρτίζεται από 734 πετρελαιοφόρα και 494 πλοία μεταφοράς χημικών και προϊόντων πετρελαίου, με χωρητικότητα 120 εκατ. dwt και σχεδόν 20 εκατ. dwt αντίστοιχα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο υπό διαχείριση στόλος ελληνικών συμφερόντων μετρά και 216 υγραεριοφόρα πλοία μεταφορικής ικανότητας 12,3 εκατ. dwt, τα οποία εντός των επομένων ετών θα αυξηθούν σημαντικά, δεδομένου ότι το orderbook αριθμεί 77 τέτοια πλοία μεταφορικής ικανότητας 5,8 εκατ. dwt.
Οι ελληνικές εταιρείες αντιπροσωπεύουν:
- το 23,7% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενόπλοιων
- το 16,1% του παγκόσμιου στόλου μεταλλευμάτων και χύδην φορτίου και
- το 10,1% του στόλου υγροποιημένου αερίου.
- Σχεδόν ένα στα τέσσερα (24%) πετρελαιοφόρα -σε αριθμό πλοίων- παγκοσμίως βρίσκεται υπό ελληνική διαχείριση.
- Σχεδόν ένα στα πέντε (18%) ore και bulk carriers είναι υπό ελληνική διαχείριση (σε όρους χωρητικότητας).
- Ένα στα δέκα υγραεριοφόρα είναι υπό ελληνική διαχείριση.
Η μέση ηλικία του υπό ελληνικό έλεγχο στόλου σε πλοία αυξήθηκε ελαφρώς σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, αλλά εξακολουθεί να είναι 4,5 έτη κάτω από τη μέση ηλικία του παγκόσμιου στόλου. Η μέση ηλικία του υπό ελληνικό έλεγχο στόλου σε όρους πλοίων ανέρχεται πλέον σε 13,7 έτη, σε σύγκριση με 18,2 έτη για τον παγκόσμιο στόλο. Σε όρους GT και DWT, είναι 12,1 και 12 έτη αντίστοιχα, έναντι 13,1 και 12,8 ετών του παγκόσμιου στόλου. Η μέση ηλικία του υφιστάμενου στόλου υπό ελληνική σημαία κατέγραψε μικρή αύξηση σε αριθμό πλοίων και ανέρχεται πλέον σε 15,5, έναντι 15 το 2023. Μικρή αύξηση σημειώθηκε επίσης σε όρους GT και DWT, με τιμές 10,3 και 9,9 αντίστοιχα, έναντι 10 και 9,7 το 2023.
Της Αναστασίας Βαμβακά
