Το Μεταναστευτικό έγινε ξανά πρόβλημα για τη χώρα. Οι αυξημένες μεταναστευτικές ροές μπορεί να κατευθύνονται κυρίως στην Ιταλία, αλλά έχουν επιβαρύνει ήδη και τα νησιά (Λέσβο, Σάμο), αλλά και τον Έβρο. Προκαλώντας αντιδράσεις στους κατοίκους των περιοχών που επιβαρύνονται, αλλά και «σκιές» στο δεξιό ακροατήριο της κυβέρνησης, το οποίο δεν κρύβει την ανησυχία του ή και τη δυσαρέσκειά του.Η κυβέρνηση ασφαλώς έχει πλήρη εικόνα της πραγματικότητας, αλλά βρίσκεται και μπροστά σε διλήμματα. Εξ ου και προέκυψε η σκέψη για νομιμοποίηση 300.000 μεταναστών, ώστε να αντιμετωπιστούν τα μεγάλα προβλήματα που υπάρχουν λόγω έλλειψης εργατικών χεριών για τη συγκομιδή της αγροτικής παραγωγής ή για την πρόοδο μεγάλων έργων, όπως η 4η γραμμή του μετρό ή η κατασκευή του μεγάλου οδικού άξονα στην Κρήτη του ΒΟΑΞ. Αυτή είναι η μια όψη του νομίσματος. Η άλλη όψη του νομίσματος, εκτός από τον πολιτικό αντίκτυπο που εικονίζει, έχει και μια δύσκολη πτυχή: τη σύναψη της συμφωνίας με την Τουρκία για το Μεταναστευτικό.
Οι πληροφορίες λένε πως υπάρχει μια κατ’ αρχήν προσέγγιση στην εξής βάση: Η Τουρκία θα ελέγξει πιο αυστηρά τα παράλιά της και τα κυκλώματα των διακινητών και η Ελλάδα θα δώσει βίζα σε ταξιδιώτες που προέρχονται από την Τουρκία. Το μεγάλο πρόβλημα που υπάρχει είναι πως μια τέτοια συμφωνία μάλλον δεν μπορεί να έχει το χαρακτήρα της διακρατικής συμφωνίας. Απαιτεί την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Καθώς αφορά και την υπάρχουσα συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας και την Συνθήκη Σένγκεν. Ποιος είναι ο ουσιαστικός λόγος που φαίνεται να δημιουργεί πρόβλημα, ως προς την έγκριση εκ μέρους της Ε.Ε.; Πέραν του ότι μια τέτοια έγκριση είναι χρονοβόρα (αντίστοιχο πρόβλημα π.χ. υπήρξε και με το Κατάρ), απαιτεί αρκετά χρόνια, υπάρχει και μια μεγαλύτερη δυσκολία. Η λογική και η λειτουργία της Σένγκεν λέει αυστηροί έλεγχοι στα σύνορά της για να μην ταξιδεύουν παράνομοι μετανάστες και εύκολη μετακίνηση εντός της Σένγκεν.
Αν τούρκοι ταξιδιώτες έχουν βίζα για μια χώρα της Σένγκεν, όπως η Ελλάδα, τότε από εκεί εύκολα, σχεδόν ανεξέλεγκτα -όπως υποστηρίζουν ευρωπαϊκοί κύκλοι-, θα μπορούν να πάνε σε οποιαδήποτε χώρα της Ε.Ε. Οπότε με τα σημερινά δεδομένα μοιάζει δύσκολο να δοθεί τέτοια έγκριση και να προχωρήσει στο άμεσο μέλλον ενδεχόμενη διμερής συμφωνία Ελλάδας-Τουρκίας για το Μεταναστευτικό. Μια «ανακουφιστική» λύση για τις μεταναστευτικές πιέσεις που δέχεται η χώρα από τα τουρκικά παράλια φαίνεται να σκοντάφτει. Ίσως γι’ αυτό το Μεταναστευτικό ήταν και το βασικό θέμα που απασχόλησε την προχθεσινή συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ. Όπου αποφασίστηκε η πλήρης επανενεργοποίηση του Λιμενικού, αλλά και η ενίσχυση της φύλαξης των συνόρων στον Έβρο από την ΕΛ.ΑΣ.
Εκ των πραγμάτων το Μεταναστευτικό γίνεται ξανά «καυτή πατάτα» για την κυβέρνηση, με πολιτικό αντίκρισμα. Και μάλιστα σε μια περίοδο που τα ακροδεξιά κόμματα του πολιτικού τόξου (Σπαρτιάτες, Ελληνική Λύση, Νίκη) τζογάρουν πολιτικά πάνω σε ένα λεπτό και δύσκολο πρόβλημα.
Η βασική ευθύνη για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού δεν πέφτει στον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου Δ. Καιρίδη, αλλά στη φύλαξη των συνόρων (φράκτης, Λιμενικό, συνοριοφύλακες της ΕΛ.ΑΣ.). Ωστόσο το υπ. Μετανάστευσης έχει την ευθύνη της νομοθέτησης. Ο Δ. Καιρίδης βρίσκεται σήμερα στις Βρυξέλλες προκειμένου να εξασφαλίσει μεγαλύτερα κονδύλια για την αντιμετώπιση του Μεταναστευτικού. Ωστόσο ανακοινώθηκε η λειτουργία του μηχανισμού υποβολής καταγγελιών, παραβιάσεων θεμελιωδών δικαιωμάτων από τον υπάρχοντα υπεύθυνο Προστασίας Θεμελιωδών Δικαιωμάτων στο υπ. Μετανάστευσης και Ασύλου. Ενώ για τη νομιμοποίηση των 300.000 μεταναστών, όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, αρκεί η υπάρχουσα νομοθεσία και δεν χρειάζεται νέα ρύθμιση: Το υπ. Εξωτερικών μπορεί να εκδώσει αποφάσεις για τη νομιμοποίηση συγκεκριμένου αριθμού και συγκεκριμένων προσώπων.
Η κυβέρνηση ασφαλώς έχει πλήρη εικόνα της πραγματικότητας, αλλά βρίσκεται και μπροστά σε διλήμματα. Εξ ου και προέκυψε η σκέψη για νομιμοποίηση 300.000 μεταναστών, ώστε να αντιμετωπιστούν τα μεγάλα προβλήματα που υπάρχουν λόγω έλλειψης εργατικών χεριών για τη συγκομιδή της αγροτικής παραγωγής ή για την πρόοδο μεγάλων έργων, όπως η 4η γραμμή του μετρό ή η κατασκευή του μεγάλου οδικού άξονα στην Κρήτη του ΒΟΑΞ. Αυτή είναι η μια όψη του νομίσματος. Η άλλη όψη του νομίσματος, εκτός από τον πολιτικό αντίκτυπο που εικονίζει, έχει και μια δύσκολη πτυχή: τη σύναψη της συμφωνίας με την Τουρκία για το Μεταναστευτικό.
Οι πληροφορίες λένε πως υπάρχει μια κατ’ αρχήν προσέγγιση στην εξής βάση: Η Τουρκία θα ελέγξει πιο αυστηρά τα παράλιά της και τα κυκλώματα των διακινητών και η Ελλάδα θα δώσει βίζα σε ταξιδιώτες που προέρχονται από την Τουρκία. Το μεγάλο πρόβλημα που υπάρχει είναι πως μια τέτοια συμφωνία μάλλον δεν μπορεί να έχει το χαρακτήρα της διακρατικής συμφωνίας. Απαιτεί την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Καθώς αφορά και την υπάρχουσα συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας και την Συνθήκη Σένγκεν. Ποιος είναι ο ουσιαστικός λόγος που φαίνεται να δημιουργεί πρόβλημα, ως προς την έγκριση εκ μέρους της Ε.Ε.; Πέραν του ότι μια τέτοια έγκριση είναι χρονοβόρα (αντίστοιχο πρόβλημα π.χ. υπήρξε και με το Κατάρ), απαιτεί αρκετά χρόνια, υπάρχει και μια μεγαλύτερη δυσκολία. Η λογική και η λειτουργία της Σένγκεν λέει αυστηροί έλεγχοι στα σύνορά της για να μην ταξιδεύουν παράνομοι μετανάστες και εύκολη μετακίνηση εντός της Σένγκεν.
Αν τούρκοι ταξιδιώτες έχουν βίζα για μια χώρα της Σένγκεν, όπως η Ελλάδα, τότε από εκεί εύκολα, σχεδόν ανεξέλεγκτα -όπως υποστηρίζουν ευρωπαϊκοί κύκλοι-, θα μπορούν να πάνε σε οποιαδήποτε χώρα της Ε.Ε. Οπότε με τα σημερινά δεδομένα μοιάζει δύσκολο να δοθεί τέτοια έγκριση και να προχωρήσει στο άμεσο μέλλον ενδεχόμενη διμερής συμφωνία Ελλάδας-Τουρκίας για το Μεταναστευτικό. Μια «ανακουφιστική» λύση για τις μεταναστευτικές πιέσεις που δέχεται η χώρα από τα τουρκικά παράλια φαίνεται να σκοντάφτει. Ίσως γι’ αυτό το Μεταναστευτικό ήταν και το βασικό θέμα που απασχόλησε την προχθεσινή συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ. Όπου αποφασίστηκε η πλήρης επανενεργοποίηση του Λιμενικού, αλλά και η ενίσχυση της φύλαξης των συνόρων στον Έβρο από την ΕΛ.ΑΣ.
Εκ των πραγμάτων το Μεταναστευτικό γίνεται ξανά «καυτή πατάτα» για την κυβέρνηση, με πολιτικό αντίκρισμα. Και μάλιστα σε μια περίοδο που τα ακροδεξιά κόμματα του πολιτικού τόξου (Σπαρτιάτες, Ελληνική Λύση, Νίκη) τζογάρουν πολιτικά πάνω σε ένα λεπτό και δύσκολο πρόβλημα.
Η βασική ευθύνη για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού δεν πέφτει στον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου Δ. Καιρίδη, αλλά στη φύλαξη των συνόρων (φράκτης, Λιμενικό, συνοριοφύλακες της ΕΛ.ΑΣ.). Ωστόσο το υπ. Μετανάστευσης έχει την ευθύνη της νομοθέτησης. Ο Δ. Καιρίδης βρίσκεται σήμερα στις Βρυξέλλες προκειμένου να εξασφαλίσει μεγαλύτερα κονδύλια για την αντιμετώπιση του Μεταναστευτικού. Ωστόσο ανακοινώθηκε η λειτουργία του μηχανισμού υποβολής καταγγελιών, παραβιάσεων θεμελιωδών δικαιωμάτων από τον υπάρχοντα υπεύθυνο Προστασίας Θεμελιωδών Δικαιωμάτων στο υπ. Μετανάστευσης και Ασύλου. Ενώ για τη νομιμοποίηση των 300.000 μεταναστών, όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, αρκεί η υπάρχουσα νομοθεσία και δεν χρειάζεται νέα ρύθμιση: Το υπ. Εξωτερικών μπορεί να εκδώσει αποφάσεις για τη νομιμοποίηση συγκεκριμένου αριθμού και συγκεκριμένων προσώπων.
